|

Serce. Historia

Baner z okładką książki Serce. Historia

Autor: Sandeep Jauhar
Tłumaczenie: Jan Dzierzgowski

  • Wydawnictwo: W.A.B.
    Data wydania: 09.04.2025
    ISBN: 9788383876405
  • Wydanie: papierowe
    Oprawa: miękka
    Format: 150 x 210 mm
    Liczba stron: 368
Wciągająca opowieść ukazująca piękno, tajemnicę i cud ludzkiego serca.

Od wieków ludzkie serce wydawało się być poza naszym zrozumieniem: nieodgadniona, drżąca masa, która w jakiś sposób jest motorem emocji i siedzibą duszy. Jak pokazuje kardiolog i autor bestsellerów Sandeep Jauhar dopiero niedawno zburzyliśmy odwieczne tabu i opracowaliśmy procedury, które zmieniły sposób, w jaki żyjemy.

Jauhar opowiada barwną i mało znaną historię lekarzy, którzy ryzykowali swoje kariery i pacjentów, którzy ryzykowali życie, aby poznać i wyleczyć nasz najważniejszy organ. Przedstawia Daniela Hale’a Williamsa, afroamerykańskiego lekarza, który przeprowadził pierwszą na świecie operację na otwartym sercu. Poznajemy C. Waltona Lilleheia, który połączył układ krwionośny pacjenta ze zdrowym dawcą, torując drogę maszynie płuco-serce. Spotykamy też Wilsona Greatbatcha, który uratował miliony ludzi dzięki wynalezieniu rozrusznika serca — przez przypadek. Jauhar zręcznie splata historie odkryć i porażek z poruszającymi opowieściami o pacjentach, których leczył przez wiele lat. Konfrontuje się również z ograniczeniami technologii medycznej, argumentując, że postęp zależy bardziej od tego, jak zdecydujemy się żyć, niż od urządzeń, które wymyślimy.z opisu wydawcy

Bez cienia wątpliwości mogę powiedzieć i napisać, że lektura książki Serce. Historia sprawiła mi ogromną przyjemność. To arcyciekawa opowieść o tym bodaj najważniejszym organie naszego organizmu (a z pewnością o takim, o którym powstało najwięcej metafor, mitów, legend).

Sposób prowadzenia narracji przez autora – Sandeepa Jauhara, hindusko-amerykańskiego kardiologa – sprawia, że Serce musimy odczytywać bardzo indywidualnie, nawet przez pryzmat własnych historii życia. Co więcej, dość szybko człowiek łapie się na tym, że… zaczyna wsłuchiwać się w rytm bicia własnego serca. Może właśnie na tym polega ogromna wartość książki, która ukazała się nakładem wydawnictwa W.A.B. – zatrzymanie się na chwilę i posłuchanie tego, co na co dzień kompletnie nam umyka, a bez czego nie potrafimy żyć.

Razem z autorem śledzimy historię rozwoju dziedzin medycyny i nauki, które od tysięcy lat starały się wyjaśniać mechanizmy kryjące się za działaniem serca. Niezwykły organ, chociażby kiedy popatrzeć na suche dane statystyczne: w ciągu życia serce bije ok. 3 mld razy; w ciągu dnia wykonuje ok. 100 tys. uderzeń, co przekłada się na przepompowanie od 7,5 do 10 tysięcy litrów krwi.

Ale jak pokazuje na kartach książki autor, serce przez wieki było otoczone nimbem tajemniczości. Wszelakiego rodzaju zabiegi były wręcz zakazywane, ponieważ wierzono, że w sercu ukryta jest dusza człowieka, więc nie można w nie ingerować. Dwa razy autor podaje przykład kobiety, która obawiała się, czy po przeszczepie serca męża ten dalej będzie ją kochał.

I jeśli dodamy do tego całą tę otoczkę związaną ze skojarzeniami związanymi z sercem – odkryciem dla mnie była etymologia słowa „emocje”, które pochodzi od łacińskiego czasownika movere, oznaczającego „poruszać” – a więc miłość, romantyczność, czerwień, etc., to ten organ nabrał przez wieki odpowiedniego ciężaru gatunkowego – dosłownie i w przenośni.

W końcu to historia ludzi, prawdziwych pasjonatów, którzy na przestrzeni wieków przekraczali kolejne granice tego, co wcześniej było nie do pomyślenia lub wręcz zakazane. Bez ich odwagi, heroicznej postawy, autentycznej troski o dobro pacjentów bardzo prawdopodobne, że rozwój medycyny nie byłby możliwy.

Pierwsze udokumentowane cewnikowanie żył serca, którego dokonał w 1929 roku Werner Forßmann (nagrodzony za to osiągnięcie Nagrodą Nobla z dziedziny medycyny w 1956 roku za rewolucyjne odkrycia w dziedzinie kardiologii wraz z André Cournandem i Dickinsonem W. Richardsem). Pierwsza udana operacja zamknięcia ubytku w przegrodzie międzyprzedsionkowej z użyciem aparatu płucoserca datowana na 1953 rok dokonana przez twórcę tegoż, amerykańskiego kardiochirurga, Johna Gibbona. Pierwsza angiografia i koronarografia; zaprojektowanie rozruszników serca; cała masa badań statystycznych mających na celu zidentyfikowanie przyczyn chorób sercowych. W końcu pierwszy w historii przeszczep serca, którego dokonał zespół chirurga Christiaana Barnarda w 1967 roku. (Nie sposób przy tej okazji nie wspomnieć prof. Zbigniewa Religi, który dokonał pierwszej transplantacji serca w Polsce w 1985 roku).

Dodatkową wartością książki Sandeepa Jauhara są przeplatane w rozdziałach wątki osobiste autora. Sam będąc kardiologiem, ukazuje nam historię swojej rodziny – dziadka czy matki – którzy również zmagali się z chorobami serca, a dzięki rozwojowi tej dziedziny mogli liczyć na skuteczną pomoc w chorobie.

Serce. Historia to pozycja obowiązkowa dla tych, którzy chcą zrozumieć i poznać działanie serca właśnie. Niby nic odkrywczego, ale dla takich książek jak najbardziej warto poświęcić kilka jesiennych wieczorów.

 

Zobacz inne książki